Çevresel Etki Değerlendirme Sürecinde 9 Aşama

Çevre üzerinde etki yaratma potansiyeli olan her proje Çevresel Etki Değerlendirme sürecine tabi tutulmalıdır. Bu genellikle, olumlu veya olumsuz etki düzeyini belirlemek için yapılır.

Çevresel Etki Değerlendirme süreci (ÇED süreci) kırk yılı aşkın bir süredir uygulanmaktadır. Tarihçesi, Rachel Carson'ın 1962'de yayınlanan ve pestisitlerin zararlı etkilerinin ilk kez kamuoyunun dikkatine sunulduğu Silent Spring adlı kitabına kadar uzanır. Yavaş yavaş, farklı ülkelerde nüfus artışı, kentleşme, sanayileşme ve kirlilik ile ilgili endişeler artmaya başladı.

ABD'de 1970 yılında Ulusal Çevre Politikası Yasası (NEPA) yasalaştırılarak imzalandı. NEPA, insan çevresinin kalitesini önemli ölçüde etkileyecek önerilen projelerin Çevresel Etki Bildirimlerini (ÇBS) gerektiren ilk çevre yasasıydı.

Yasa, federal kurumların, önerilen eylemlerinin çevresel etkilerini ve bu eylemlere makul alternatifleri göz önünde bulundurarak çevresel değerleri karar verme süreçlerine entegre etmelerini gerektiriyordu.

Ayrıca, Nisan ayında Senatör Gaylord Nelson tarafından planlanan ve 20 milyon ABD vatandaşının katıldığı Dünya Günü gösterisi, Temmuz 1970'de Çevre Koruma Ajansı'nın (EPA) kurulmasına yol açtı.

ABD'den sonra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Kolombiya (1973-1974) ve Filipinler (1978) gibi diğer ülkeler Çevresel Etki Değerlendirme sürecini benimsemiştir.

1981'de ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), Ulusal Çevre Politikası Yasasını (NEPA) revize etti. Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED), revizyonu ile kalkınma yardımı projelerinde zorunlu hale geldi. Bu, kalkınma yardımı alanında ÇED sistemlerinin tanıtılmasına yönelik ilk girişimdi.

1989'da Dünya Bankası, borçlu bir ülkenin Banka'nın gözetimi altında bir ÇED yapması gereken büyük kalkınma projeleri için ÇED'i kabul etti.

Çevresel Etki Değerlendirmesi Nedir?

Çevresel Etki Değerlendirmesi, önerilen bir proje üzerinde, projenin kurulacağı çevre üzerinde yaratacağı etkiyi (olumlu veya olumsuz) belirlemek için, tanınmış yetkililer tarafından koordine edilen, disiplinler arası, adım adım bir değerlendirme sürecidir.

Önerilen bir faaliyetin/projenin çevre üzerindeki etkisini tahmin etmeye yönelik çalışma olarak da tanımlanır.

UNEP, Çevresel Etki Değerlendirmesini (ÇED) bir projenin çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerini karar vermeden önce belirlemek için kullanılan bir araç olarak tanımlar.

Uluslararası Etki Değerlendirmesi Birliği, bunu, mevcut veya önerilen bir eylemin gelecekteki sonuçlarını belirlemeye yönelik sistematik bir süreç olarak tanımlar”.

ÇED'in ilk yıllarında, odak noktası önerilen projelerin biyofiziksel etkileriydi (yani su ve hava kalitesi, flora ve fauna, iklim ve hidroloji, vb.). Ancak günümüzde ÇED sosyal, sağlık ve ekonomik etkileri değerlendirmektedir. Genel olarak, nükleer santraller, büyük baraj projeleri ve konut projeleri gibi belirli geliştirme projeleri için bir ÇED yapılır.

Ulusal bir araç olarak çevresel etki değerlendirmesi, çevre üzerindeki insan faaliyetlerini kontrol eder. Çevresel Etki Değerlendirme süreci, yetkili bir ulusal makamın kararına tabidir.

ÇED, bir proje için çeşitli alternatifleri karşılaştırır ve ekonomik ve çevresel maliyet ve faydaların en iyi kombinasyonunu temsil edeni belirlemeye çalışır.

ÇED, yalnızca önerilen bir projenin etkisini tahmin etmez. Olumsuz ise, Çevresel Etki Değerlendirme süreci olumsuz etkileri azaltmak için önlemler önerir ve azaltma uygulandıktan sonra bile önemli olumsuz çevresel etkilerin olup olmayacağını tahmin eder.

Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci, çevre koruma için 20. yüzyılın başarılı politika yeniliklerinden biridir. Bu süreç, bir projedeki kilit karar vericilere, bu kararları almadan önce kararlarının olası sonuçları hakkında güncel bilgiler verir.

Bu nedenle, kararlarından sorumludurlar. ÇED süreci, alternatif seçenekler, alanlar veya süreçler göz önünde bulundurularak potansiyel olumsuz etkilerden kaçınmaya, azaltmaya veya hafifletmeye çalışırken bilinçli ve şeffaf karar vermeyi teşvik eder.

ÇED, Çevresel Değerlendirmenin bir yönüdür. Çevresel Değerlendirme bütünsel bir çalışma olmakla birlikte, ÇED belirli bir projeye yöneliktir.

Çevresel Etki Değerlendirmesinin Önemi

  • Proje döngüsünün başlangıcında Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci yürütülür, böylece olası sorunlar zamanında tespit edilir.
  • Çevresel Etki Değerlendirme süreci, ekonomik kalkınma ile çevresel sürdürülebilirlik arasında bir bağlantı olmasını sağlar. Ayrıca, ilk aşamada projelerin çevresel maliyet-fayda analizini yapmamızı sağlar.
  • Planlama ve yönetimin, çevrenin korunmasının yanı sıra etkin yönetim için uzun vadeli önlemler almasına yardımcı olur.
  • ÇED, iyi bir çevre yönetiminin potansiyel olarak yararlı bir bileşenidir.
  • ÇED süreci, proje yöneticilerinin çevreye herhangi bir zarar gelmesini önlemek için hangi projenin tam taramaya ihtiyaç duyduğunu bilmesini sağlar.
  • Mevzuat gerekliliklerine dayalı olarak çevre mevzuatıyla ilgili potansiyel etkilerin değerlendirilmesine yardımcı olur.
  • ÇED sadece sorunları tespit etmekle kalmaz, aynı zamanda meydana gelmesi muhtemel afetleri önceden tahmin etmek için azaltıcı önlemler de sağlar.
  • Çevresel Etki Değerlendirme süreci ile biyolojik çeşitlilik ve habitatlar korunur ve muhafaza edilir. Bu, zararlı proje tasarımları ve yöntemleri nedeniyle sağlanır, alternatifler sağlanır.
  • ÇED, önerilen bir projenin olumsuz veya olumlu etkisini tahmin eder. Bu, çevreyi olumlu yönde etkileyen projelerin uygulanmasını teşvik eder ve yıkıcı projelerin uygulanmasını caydırır.
  • ÇED, daha fazla zarar veren proje tasarımları ve yöntemlerinin yerine olası, daha güvenli veya daha az zarar verici alternatifler önerir.
  • ÇED, teknoloji dışı genel halk için bir çevre yönetim planı ve özeti hazırlar.
  • ÇED sırasında toplulukların ve diğer paydaşların karar verme sürecine katılımı, kalkınma projeleriyle ilgili çatışmaların azaltılmasına yardımcı olur.
  • ÇED, kaynakların optimum kullanımını ve projenin zaman ve maliyetinden tasarruf edilmesini teşvik eder
  • Çevreye duyarlı projelerin uygulanmasını teşvik eder

Çevresel Etki Değerlendirme Yasası

ÇED Yasası 1992'de oluşturulmuştur. Yasa, bir ÇED'in gerekliliklerini, ÇED uygulamasının nasıl yapılıp yapılmaması gerektiğini, bunu kimin gerçekleştirdiğini, ÇED gerektiren ve gerektirmeyen projeleri açıkça belirtmektedir.

Yasaya göre, önerilen proje, onaylanmış kuruluş tarafından üzerinde anlaşmaya varıldığı üzere, minimum çevresel etkiye sahip projeler listesinde yer alıyorsa, ÇED gerekli değildir; proje, Hükümet tarafından geçici önlemler alınan ulusal bir acil durum sırasında gerçekleştirilecektir; Proje, Ajansın görüşüne göre, projenin halk sağlığı veya güvenliği yararına olduğu koşullara yanıt olarak yürütülecektir.

Yasa ayrıca konut, balıkçılık, tarım, su temini, atık arıtma ve bertarafı, ulaşım, tatil ve eğlence geliştirme, demiryolları, taş ocakları, enerji üretimi ve iletimi, madencilik, petrol, limanlar, altyapı, sanayi, ormancılık, arazi ıslahı, havaalanı, drenaj ve sulama. Özellikler üzerinde görülebilir http://faolex.fao.org/docs/pdf/nig18378.pdf

Çevresel Etki Değerlendirme Sürecinde 9 Aşama

  • Proje Tanımlama ve Tanımlama
  • Tarama
  • Kapsam Belirleme
  • Temel çalışma
  • Etki analizi
  • Etki Azaltma
  • ÇED Raporu
  • Taslak ÇED Raporunun İncelenmesi
  • Karar verme

Çevresel Etki Değerlendirme sürecindeki aşamalar bir ülkeden diğerine farklılık gösterir. Ancak, temel aşamalar bir iyi uygulama standardı olarak uygulanmalıdır. Tüm ÇED yapılarında ortak olan bu aşamalar; tarama, kapsam belirleme, etki analizi, etki azaltma önlemleri, raporlama, gözden geçirme, karar verme ve denetimdir. Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde yer alan aşamalar, ülkenin veya bağışçının gereksinimlerine göre belirlenir.

1. Proje Tanımlama ve Tanımlama

Bu aşama önemsiz gibi görünse de özellikle büyük ve çoklu projeler için karmaşık hale gelebilir. Önerilen proje, tüm çevresel etkilerin kapsamının değerlendirilmesi için, olası etki alanlarını doğru bir şekilde belirlemek ve teklifle yakından bağlantılı faaliyetleri içerecek şekilde belirtilmiş ve özel olarak tanımlanmıştır.

2. Tarama

Bir projenin ÇED gerektirip gerektirmediğini ve gerçekleştirilecek değerlendirme düzeyini belirlemek için tarama yapılır. Bir ÇED için eşik gerekliliği, bir projenin parasal değerine, projenin sahip olacağı etkiye veya projenin türüne bağlı olabilir. Bazı yerlerde ÇED gerektiren projelerin bir listesi var.

Belirli bir alanda ÇED'den sorumlu kuruluşa bir proje teklifi sunulduğunda, kuruluş proje sahibine bir temsilci gönderir. Projenin nedeni, büyüklüğü, maliyeti, ana paydaşları, muhalefeti ve projenin bazı bölümlerinin pazarlığa açık olup olmadığı gibi konuları tartışırlar. ÇED temsilcisi ayrıca projenin tüm etkilerinin tam olarak ne olacağını değerlendirmek için projenin farklı kategorilerinden sorumlu olan tüm kişileri dikkate alır ve sorgular.

Tarama sırasında siteye bir gezi çok gereklidir. Sitenin tam koordinatları gibi detaylar alınır. Yerinde testler de yapılmakta, site ve çevresinin fotoğrafları çekilmektedir. Bunlar, projeyi sahadan uzaktayken daha gerçekçi ve değerlendirilmesi kolay hale getirecektir.

Çevresel Etki Değerlendirme sürecinin bu aşamasında proje için geçerli olan yönetmelikler de incelenir. Bu önemlidir çünkü bu düzenlemeler aynı zamanda temel veya tam ölçekli bir çevresel etki değerlendirmesinin gerekli olup olmadığını belirleyebilir.

Tarama, bilinçli karar vermeyi kolaylaştırır. Önerilen eylemlerin etkilerinin ve sonuçlarının net, iyi yapılandırılmış, olgusal bir analizini sağlar. Bu süreçte çevresel, sosyal ve ekonomik olarak sağlıklı olmayan projeler elenir.

Bir projenin çevresel etkisi zamanla değişebilir. Bu nedenle, tüm ÇED sürecinin yanı sıra tarama aşaması sırasında, inşaat aşamasından işletmeye ve kapanıştan sonra projenin ömrü boyunca etkiler göz önünde bulundurulur.

3. Kapsam belirleme

Kapsam belirleme, Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde, kamuoyunu ve STK'ları önerilen bir projeden haberdar eden ve proje hakkındaki görüşlerini dile getirmelerini sağlayan aşamadır. Kapsam belirleme sırasında, daha fazla araştırılması gereken temel konular ve etkiler belirlenir. Bu tanımlama yasal gerekliliklere, uluslararası sözleşmelere, uzman bilgisine ve halkın katılımına dayanmaktadır. Çalışmanın sınırı ve zaman sınırı da belirlenir.

Kapsam belirleme faaliyetleri aynı zamanda, kilit paydaşların belirlenmesini ve onları projeye ve paydaş listesine tanıtmayı, bir ÇED sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli konuları, değerleri ve endişeleri vurgulamayı, bir projeye devam edip etmemeye karar vermeyi, bulmayı içerir. bir proje için alternatif tasarımlar veya sahalar, projenin tasarımına koruyucu önlemler dahil etmek veya olumsuz etkiler için tazminat sağlamak, değerlendirmenin tüm politikalarını, düzenlemelerini ve ayrıntılı yönlerini belirlemek ve son olarak etki değerlendirmesi için Görev Tanımı (TOR) türetmek .

Görev Tanımı, ÇED hazırlığı için bir kılavuz görevi görür. İdeal bir Görev Tanımı, kapsam belirleme sürecinde tanımlanan tüm sorunları ve etkileri kapsar.

TOR aşağıdaki bilgileri içerir:

  • Proje açıklaması
  • ÇED sürecini denetlemekten ve karar vermekten sorumlu kurum veya bakanlıkların listesi
  • Proje sahası ('etki bölgesi' olarak da adlandırılır)
  • Yürürlükteki yasa veya yönetmeliklerdeki ÇED gereklilikleri
  • Etkiler ve incelenecek konular
  • Tasarlanacak azaltma ve/veya izleme sistemleri
  • Halkın katılımı için hükümler
  • Kilit paydaşlar
  • ÇED sürecinin tamamlanması için zaman çerçevesi
  • Beklenen iş ürünü ve çıktılar.
  • ÇED bütçesi

Halkın incelemesi ve yorum yapması için bir taslak görev tanımı hazırlanabilir.

4. Temel Çalışma

Bu aşamada proje sahası ve çevresi hakkında kapsamlı bir çalışma yapılır. İncelenen bileşenler arasında fizyo-kimyasal ortam (iklim, meteoroloji, jeoloji, toprak tipi ve dağılımı, yeraltı suyu özellikleri, hava kalitesi ve gürültü seviyeleri); biyolojik çevre (flora ve fauna yaban hayatı özelliklerinin konumu ve dağılımı); insanların ve çevrelerinin demografisini, kültürünü, miras alanlarını, sosyal ve sağlık durumunu tanımlayan sosyo-ekonomik ve sağlık koşulları.

Temel veriler literatürden, saha araştırmalarından, ölçümlerden ve temsili numunelerin toplanmasından vb. elde edilebilir.

5. Etki analizi

Burada, önerilen projenin tüm önemli çevresel, sosyal ve ekonomik etkileri belirlenir ve proje tasarımına alternatiflerin ayrıntılı bir şekilde detaylandırılması da dahil olmak üzere tahmin edilir.

6. Etki Azaltma

Sonuç olarak, etkiler önceden tahmin edilmiş ve tanımlanmış olup, çevresel zarar seviyesini azaltmak ve önerilen projenin olası olumsuz sonuçlarından kaçınmak için eylemler tavsiye edilmektedir.

7. ÇED Raporu

Yukarıda tartışılan bu aşamalardan sonra, Taslak ÇED raporu olarak bilinen bir rapor üretilir. Onaylanmadığı için taslak olarak adlandırılıyor. Rapor, kamuoyu için bir karar verme aracı ve projeyi yürütürken savunucu için bir rehber görevi görür. Bu nedenlerle, rapor, İş Tanımı ve Uluslararası En İyi Uygulamalara bağlı kalarak herkesin anlayacağı şekilde yazılmalıdır.

Rapor, Çevresel Etki Değerlendirme sürecinin bir özetini verir. Projenin yönetici özeti ile başlar ve projenin yürütülmesine rehberlik edecek Çevre Yönetim Planının (ÇYP) detayları ile biter.

8. Taslak ÇED Raporunun İncelenmesi

Bu inceleme, taslak ÇED raporunun yeterliliğini ve etkililiğini inceler ve karar verme için gerekli bilgileri sağlar.

ÇED raporu incelemesi, dahili incelemeden, harici incelemeden ve resmi kamuya açık oturumdan geçer. Düzenleyici kurumdaki seçilmiş uzmanlar tarafından dahili bir inceleme yapılır. Dış inceleme, düzenleyici kurum dışındaki profesyoneller tarafından gerçekleştirilir. Taslak ÇED'in kopyaları, inceleme ve geri bildirim için bu uzmanlara (özellikle akademidekilere) gönderilir.

Projeden bir şekilde etkilenecek olan paydaşlar tarafından bir kamuya açık oturum gerçekleştirilir. Buna projenin kurulacağı topluluk üyeleri, STK'lar, Yerel yönetim vb. dahildir.

Paydaşların katılımı birçok fayda sağlar. Geleneksel çevre bilgisini projeye bağlamaya yardımcı olur. Bu, ÇED raporuna daha fazla ayrıntı ekler. Ayrıca, topluluğun proje hakkındaki görüşlerinin bilinmesini sağlar ve geliştirme projeleriyle ilgili kaosu önler.

9. Karar verme

Bu aşamada bir proje onaylanabilir, reddedilebilir veya daha fazla değişikliğe tabi tutulabilir. Bir proje, gözden geçirme sırasında dile getirilen tüm endişeler ÇED ekibi tarafından ele alınmışsa veya tüm önemli olumsuz etkiler uygun şekilde hafifletilmişse onaylanır. Bu faktörler yerinde olmadığında, proje onaylanmayacaktır.

Bir proje onaylandıktan sonra düzenleyici kurum, proje sahibine bir Çevresel Etki Beyanı yayınlar. Bu sertifika, proje sahibine projesini başlatması için bir ilerleme emridir.

Proje devreye alındıktan sonra izleme veya denetim devreye girer. Projeler, etkilerinin yasal standartları aşmadığından emin olmak için izlenmektedir. Azaltma önlemlerinin uygulanmasının ÇED raporunda açıklanan şekilde olmasını sağlamak için yapılır.

FAQs

Kimler ÇED yapabilir?

Mevcut ÇED sistemine bağlı olarak, ÇED ya (1) devlet kurumu veya bakanlık ya da (2) proje sahibi tarafından gerçekleştirilir.

ÇED yasaları izin verirse, taraflardan herhangi biri ÇED'i hazırlamak için bir danışman tutmayı veya halkın katılımı veya teknik çalışmalar gibi ÇED sürecinin belirli bölümlerini ele almayı seçebilir.

ÇED hangi ülkelerde yürürlüktedir?

Tüm ülkeler büyük projeler için ÇED uygulamaktadır.

ÇED Raporunu Kim Hazırlar?

ÇED raporu, ÇED sürecini yürüten tarafça hazırlanır. Bu, düzenleyici kurum veya proje sahibi olabilir.

ÇED süreci ne kadar sürebilir?

Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre, “ÇED'in uzunluğu, incelenmekte olan program, plan veya projeye bağlı olacaktır. Ancak süreç genellikle hazırlıktan gözden geçirmeye kadar 6 ila 10 ay sürer”.

Öneriler

+ yayınlar

Yorum bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.